حتما روزهایی هم برای شما پیش آمده که از دست نزدکترین افراد یا حتی صمیمی ترین آن ها به کلافه شده اید و به تنگ آمده اید تا جایی که خشم و تنفر کنار یکدیگر قرار گرفته اند و مانده اید با این حس های بد و شاید کمی مبهم چکار کنید؟ یا اصلا” چه بلایی به سر رابطه تان بیاورید؟
تابحال شده که بین دوست داشتن و تنفر از یک نفر مدام تغییر موضع دهید و ندانید چرا؟
آیا روابطتتان بالا و پایینی های زیادی دارد؟
اگر چنین است، پس احتمالاً درحال تجربه چیزی هستید که روانشناسان به آن تفکر سیاه و سفید و یا«همه یا هیچ» میگویند. یک مکانیزم دفاعی بد که باعث میشود نتوانید روابط منسجمی داشته باشید.
تفکر سیاه و سفید(همه یا هیچ) چیست؟
تفکر سیاه و سفید یکنوع مکانیزم دفاعی است که بوسیله آن کل دنیا را به دو بخش مثل خوب یا بد، درست یا غلط، پاک یا ناپاک و… تقسیم میکنیم.
چراکه ما بعنوان انسان تحمل وجود شک و ایده های مخالف در ذهنمان را نداشته و این شک و ابهام را با تقسیم کردن مسئله به دو بخش مخالف(خوب یا بد- زشت یا زیبا) برای خودمان راحت میسازیم. بدین صورت خود را با یک بخش وفق میدهیم و بخش دیگر را رد میکنیم.
از این رو گاهی پیش می آید که به از بین بردن رابطه ها فکر کنید یا حتی عمل کنیم .
تفکر سیاه و سفید میتواند باعث برقراری و یا نابود کردن یک رابطه گردد.
تفکر سیاه و سفید از لحاظ عاطفی میتواند به ما کمک کند تا از احساسات و عواطف نابه سامان دوری کنیم. پس این تفکر همیشه هم بد نیست چراکه باعث میشود ما افسار احساسات افراطی همچون خشم را که میتواند به روابطمان صدمه بزند؛ به دست بگیریم.
برای مثال، تفکر سیاه و سفید میتواند زمانیکه بطور موقت نسبت به همسرمان هم حس نفرت داریم و هم عشق، نقش مثبتی داشته باشد. چراکه ما بطور ناخودآگاه احساس نفرت را «بد» میدانیم و نمیگذاریم همسرمان روی بد ما را ببیند و از رنج و دلخوری او جلوگیری میکنیم.
اما این تفکر میتواند برای روابطمان بسیار بد نیز باشد. آنهایی که دچار تفکر سیاه و سفیدی هستند و این تفکر جزو اواین مکانیزمهای دفاعی مورد استفاده شان است؛ نمیتوانند با حقیقت احساسات جورواجور ، روبرو شوند و بنابراین داشتن رابطه ای صمیمی و نزدیک برایشان سخت و یا حتی غیرممکن است.
عدم توانایی در تحمل احساسات جورواجور و مختلط یعنی اینکه همسرتان را یا یک دیو ببینید و یا یک فرشته، یا یک فرد دوست داشتنی ببینید و یا یک خودشیفته منزجر کننده. هیچ بخش خاکستری در مورد همسرتان وجود ندارد.
چطور نگذارید که تفکر سیاه و سفید، روابطتتان را خراب کند؟؟
ادم ها را به یک شکل نبینید، بپذیرید کههمانی که روی سفید دارد قطعا” یه کم آن طرف تر سیاه هست هیچ کسی کامل نمی تواند باشد البته برای بعضی افراد این حس بیشتر در رابطه با کسانی پیش می آید که نوعی عشق با تعصب دارند و آن فرد را مطلقا” برای خود می خواهند.
بدین ترتیب این نوع رفتارها سبب می شود که همه کسانی که برای ما دوست داشتنی هستند را از دست بدهیم.
۱۱ نشانه از اینکه شما تفکر سیاه و سفید دارید:
-فرد خود را با چنین ویژگی هایی میشناسید: «پرفکت و کامل »، «شیطان صفت»، «فرشته»، «مقدس»، «خودشیفته».
-وقتی اوضاع بینتان بد میشود، همیشه احساس میکنید که شدیداً فریب خورده اید، به شما خیانت شده و یا مورد سواستفاده قرار گرفته اید
-وقتی باهم دعوایتان میشود احساس میکنید که دنیا دارد به آخر میرسد و همه چیز برایتان تمام شده
-اکثر روابط شما تند و آتشین بوده
-چرخه دایمی از این جملات را در روابطتتان دارید: «دوستت دارم، ازت متنفرم، منوترکم نکن»
-در آغاز روابطتتان، از همسر خود بتی میسازید
-بعد از هرمخالفت و یا دیدن اشتباهی از شریکتان، احترام خود را برای او از دست میدهید و دیگر فکر میکنید که فردی بد، احمق، رقت انگیز، منزجرکننده هست و ارزش وقت شما را ندارد.
-وارد چرخه هایی از «دور کردن افراد و بعد تلاش دوباره برای برگرداندن آنها » میشوید.
-دوست دارید که احساسات قوی(عشق/نفرت) را در رابطه تان تجربه کنید و تحمل احساسات خنثی و یا متناقض را ندارید.
-شما یک کمالگرا هستید و خودآگاه و یا ناخودآگاهانه بدنبال ارتباط و بودن با افراد (بنظرشما) پرفکت هستید.
-در دعواها شدیداً خود را «قربانی» میدانید و همسرتان را هم «مقصر»
چه تعداد از این نشانه ها را در خود داشتید؟
اگر خیلی از نشانه های بالا را در خود دیدید، نترسید. این تفکر یک مکانیزم دفاعی رایج است که خیلی افراد با آن درگیری دارند.
این مکانیزم دفاعی میتواند با خودآگاهی کاهش یابد. گام اول برای غلبه بر این مکانیزم، آگاهی از این رفتار است.