ویروس کرونا به عنوان اپیدمی در جهان مطرح شده است و به علت شیوع این بیماری و نامشخص بودن نابودی این ویروس، جهان ناخودآگاه یا به صورت کاملا آگاهانه، دچار تغییرات زیادی در زندگی انسان ها و روابط اجتماعی تا بین المللی آنها خواهد شد.
تغییراتی که شاید در روز عادی برای هر یک از ما بسیار سخت و دلهره آور بود و در اکثر مواقع از آن فرار می کردیم این روزها مردم به سمت و سوی زندگی آنلاین روی آورده اند که شاید قبل از آمدن مهمان ناخواندهای به اسم کرونا زندگی چندان جذابی نبود.
مخصوصا برای افراد سنتی چنین زندگی چیزی جز دردسر نیست.
شاید اوایل این خانهنشینی ناخواسته خیلی برایمان دشوار بود اما کمکم یاد گرفتیم که می توانیم در خانههایمان متفاوت زندگی کنیم.
مثلا اینکه بیشتر برای آشپزیکردن وقت بگذاریم، در خانههایمان ورزش کنیم، در کنار خانواده فیلم ببینیم و دست کم تلاش کنیم این روزهایی را که در خواب هم نمیدیدیمشان، طی کنیم.
اما موضوع اینجاست که دو ماه، زمان بسیار مناسبی برای خرق عادتهای زندگی است و اصلا بعید نیست که تغییر رفتار و عاداتی که در این دو ماه داشتیم در ما تداوم پیدا کند و در خلق و خویمان تثبیت شود. «ترندهای» جهانی میگویند که ما در این مدت نه چندان کوتاه تغییراتی در سبک زندگیمان داشتهایم که البته لزوما همه این تغییرات هم مثبت نبودهاند.
در این رابطه بایستی به این موضوع نگاه کنیم که برای تغییر یک سری عادات چه مدت زمان نیاز است. مثلا در تحقیقات یک پژوهشگر دانشگاهی به نام مکسول هارلتز که یک جراح زیبایی است این گونه آمده که انسان ها برای عادت به تغییر چهره(به برداشتن خال، گذاشتن دندان مصنوعی، جراحی بینی و عادت به چهره جدید) به 21 روز زمان نیاز دارند.
پژوهشگران دانشگاهی در لندن با بررسی 96 فرد در یک فاصله زمانی 12 هفته ای به این نتیجه رسیده اند که میانگین زمان برای ماندگار شدن یک عادت در واقع 66 روز است و البته در افراد مختلف متفاوت و از 18 روز تا 254 روز متغییر است اما عمدتا در 66 روز یک عادت، ماندگار می شود.
برخی روانشناسان مانند تیموتی پیچل و الیسون ناستاسی معتقدند، ترک یک عادت در واقع به معنی شکل دهی یک عادت جدید است و کنار گذاشتن برخی عادت ها سریع اتفاق می افتد.
به گفته برایان تریسی که یک نویسنده انگیزشی می باشد، ترس از مرگ که به آن تجربه احساسی چشمگیر گفته می شود، می تواند در ترک عادات تاثیر چشمگیری داشته باشد به طور مثال اگر پزشکی به یک فرد چاق برای لاغر شدن هشدار معمولی بدهد بعید به نظر می رسد که فرد برای لاغر شدن گام های اساسی بردارد اما اگر با تذکر جدی دکتر که در صورت ادامه چاقی شما خواهید مرد، یک احساس چشمگیر به فرد القا می شود، این فرداز ترس مرگ رژیم غا که رژیم غذایی خود را تغییر می دهد و عاداتی را ترک و روفتاری جدید را شروع می کند
برایان تریسی هم معتقد به 21 روز برای تغییر عادت است اما باید به این نکته توجه داشت که نگاه وی در مورد موضوعات و عادات ساده است.
در بحران کرونا بحث ما دیگر تغییر عادات ساده نیست بلکه همان تجربه احساسی جشمیگر است که در صورت رعایت عدم رعایت سری مسائل که نیاز به تغیر برخی عادات و اضافه کردن برخی عادات دیگر دارد موضع مرگ و زندگی مطرح است
با این مقدمه وارد بحث تغییرات ناشی از دوران بحران کرونا می شویم.
پس با توجه به مدت زمان باقی ماندن کرونا در سطح دنیا، مجبوریم به ترک عادت های گذشته بپردازیم.
مثلا برای خیلی از افراد کلاس های آنلاین یا کتاب های آنلاین دشوار بوده از این رو هیچ وقت به سمت آن نرفتهاست اما با روی کار آمدن این ویروس دیگر افراد مجبور هستند که این زندگی رو پیش ببرند.
فردی که که همیشه سنتی بوده و طبق گفته های بالا زندگی به سبک آنلاین جذابیتی برای آن نداشته است حالا که مجبور به زندگی کردن جدید شده و عادات گذشته را تغییر داده که خود یک نوع انعطاف پذیری محسوب می شود. اما حالا نه تنها از این مسیر لذت برده است بلکه به ادامه دادن آن به این شیوه فکر می کند.
اینجاست که باید ضرب المثل قدیمی را نقض کنیم و بگوییم ترک عادت همیشه موجب مرض نیست گاهی شفائی هست که ما از آن بی اطلاع هستیم.
تغییر در نوع خرید مردم و سبد کالای آن ها
قطعا با طولانی شدن بحران کرونا، تغییر در سطح خرید مردم و سبد کالای آنها از جزئی به عمده و از فله به بسته بندی نوع دیگری از تغییرات هست که تا پیش از این اهمیتی دو چندان نداشت.
خرید اینترنتی، در اوایل هر ماه با پرداخت دستمزد حقوق بگیران از فروشگاه های زنجیره ای تا خرید مجازی و ارسال از طریق پیک، به نوعی تغییرات پیش آمده در بحران کرونای جهان است. در این رابطه باید گفت در کلان شهرها مردم ترجیح می دهند برای سلامت خود و خانواده از حضور در مغازه های کوچک با نبود فاصله اجتماعی خودداری کرده و هایپرمارکت ها و فروشگاه های زنجیره ای را در انتخاب اول خود قرار می دهند.
ما در این رابطه نیز باید عنوان کرد که سوپرمارکت های محلی و کسب و کار کوچک دچار رکود مشتری شده و از زنجیره خرید از سوی مشتریان کنار گذاشته می شوند؛ به طور مثال یک شرکت فروش اینترنتی مشهور در ایران نه تنها در شرایط اقتصادی حاضر، که برخی از بنگاه های اقتصادی مجبور به تعدیل نیروی انسانی شده اند نه تنها تعدیلی نداشته بلکه اگهی استخدامی نیز برای ایام عید داده بود و یک شرکت بزرگ بین المللی فروش اینترنتی در ایامی که اکثر بنگاه های اقتصادی دنیا در حال رکود هستند و دچار ضررهای مالی گشته اند این شرکت توانسته است با فروش و خدمات به موقع اینترنتی، 24 میلیارد دلار کسب درامد نماید.
نکته مهم در این مقوله این بوده که همه این تغییرات و پیش بینی ها با ادامه بحران کرونا شدت می یابد.